पुण्यातील वाढत्या लोकसंख्या आणि वाहनांच्या गर्दीमुळे वाहतूक व्यवस्थेवर मोठा ताण येत आहे. रस्त्यांवरील बेशिस्त आणि वाहतूक नियमांचे होणारे सर्रास उल्लंघन ही वाहतूक कोंडीची प्रमुख कारणे आहेत. या समस्यांवर तोडगा काढण्यासाठी पुणे शहर वाहतूक पोलिसांनी ‘पुणे ट्रॅफिक ॲप’ (Pune Traffic App) हे महत्त्वाकांक्षी पाऊल उचलले आहे, ज्यामुळे नागरिक आता थेट ‘वाहतूक पोलिस’ म्हणून काम करू शकतात.
हे ॲप नागरिकांना वाहतूक नियमांचे उल्लंघन आणि रस्त्यावरील अडथळ्यांची माहिती थेट आणि तात्काळ वाहतूक पोलिसांपर्यंत पोहोचवण्याची सुविधा देते.
ॲपला पुणेकरांचा ‘उत्स्फूर्त’ प्रतिसाद
‘पुणे ट्रॅफिक ॲप’ला नागरिकांकडून अभूतपूर्व प्रतिसाद मिळाला आहे. लॉन्च झाल्यापासून थोड्याच काळात या ॲपवर ४,००० हून अधिक तक्रारी दाखल झाल्या आहेत. यातील बहुतांश तक्रारींची पोलीस पडताळणी करून त्यावर ई-चलन (E-Challan) द्वारे कारवाई करण्यात आली आहे.
या ॲपवरील प्रमुख तक्रारींमध्ये खालील उल्लंघनांचा समावेश आहे:
- अवैध पार्किंग (नो-पार्किंग)
- पादचारी मार्गावरून वाहन चालवणे
- ट्रिपल सीट प्रवास करणे
- वाहन चालवताना मोबाईलवर बोलणे
- विरुद्ध दिशेने (Wrong Side) वाहन चालवणे
ॲपची प्रमुख वैशिष्ट्ये आणि कार्यप्रणाली
१. तक्रार नोंदणीची सोपी प्रक्रिया: नागरिक त्यांच्या स्मार्टफोनमधून वाहतूक नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या वाहनाचा फोटो किंवा व्हिडीओ काढून ॲपवर अपलोड करू शकतात. ॲप आपोआप ठिकाण (GPS Location) आणि वेळ रेकॉर्ड करते.
२. पोलिसांकडून जलद कारवाई: नागरिकांनी पाठवलेला पुरावा (फोटो/व्हिडीओ) वाहतूक विभागाच्या नियंत्रण कक्षात तपासला जातो. पुरावा योग्य असल्यास, ४८ तासांच्या आत उल्लंघन करणाऱ्या वाहनचालकास ई-चलन जारी केले जाते.
३. तक्रारदाराची ओळख गुप्त: तक्रार नोंदवणाऱ्या नागरिकाची ओळख पूर्णपणे गोपनीय ठेवली जाते, ज्यामुळे नागरिक निर्भयपणे तक्रार करू शकतात.
४. इतर उपयुक्त सुविधा: वाहतूक नियमांच्या उल्लंघनासोबतच, नागरिक रस्त्यांवरील खड्डे, अपघात, पाणी साचणे किंवा झाड पडणे यांसारख्या वाहतूक कोंडीस कारणीभूत ठरू शकणाऱ्या घटनांची माहिती देखील ॲपद्वारे संबंधित महानगरपालिका विभागाला देऊ शकतात.
‘पुणे ट्रॅफिक ॲप’मुळे वाहतूक व्यवस्थापनात नागरिकांचा सक्रिय सहभाग वाढला आहे, ज्यामुळे पुणेकरांमध्ये शिस्त वाढेल आणि रस्ते अधिक सुरक्षित होतील अशी आशा आहे. पुणेकरांनी या ‘ॲप क्रांती’मध्ये सहभागी होऊन शहराला शिस्तबद्ध बनवण्यासाठी हातभार लावावा, असे आवाहन वाहतूक पोलिसांनी केले आहे.
